Śliwno

Wieś wzmiankowana po raz pierwszy w 1380 r., gdy była własnością Stefana ze Śliwna herbu Sierp. Obecna nazwa obowiązuje od 1871 roku.

Później należała do Niegolewskich i Pigłowskich, a od końca XVIII w. - do Sczanieckich. Kordula Sczaniecka wniosła majątek w małżeństwo z Karolem Stablewskim, który w 1857 r. sprzedał Śliwno Niemcom Hildebrandtom. Mieszkał tu Jerzy Pigłowski, uczestnik walk z Tatarami za czasów Zygmunta III i Władysława Wazów, autor wierszy i panegiryków. Jego epitafium znajduje się na kościele w pobliskich Dusznikach. Stąd pochodził Stefan Barcikowski (1868 - 1912), kupiec branży drogeryjnej w Poznaniu, działacz gospodarczy i członek Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, pochowany na Cmentarzu Zasłużonych Wielkopolan.

Pośrodku wsi znajduje się zaniedbany park krajobrazowy (8, 7 ha), ze stawem i śladami założenia regularnego z XVIII w. (m.in. alejami grabowymi). Rosną tu pomnikowe drzewa, m.in. dąb „Rycerski". W parku wznosi się dwór z poł. XIX w. Jest to budowla neogotycka, została wzniesiona w XIX przez Kordulę, siostrę Emilii Sczanieckiej. Murowany, otynkowany, dwukondygnacyjny, ośmioosiowy. Dach dwuspadowy, kryty papą. W fasadzie taras z balustradą i wejściem w dolnej części. W 1857 Karol Stablowski, szwagier Emilii Sczanieckiej sprzedał dwór rodzinie Niemca Hildebrandta, w którego rękach znajdowało się do 1945. Po drugiej wojnie stracił swój pierwotny charakter, ponieważ w 80% został /ok. 1960/ przebudowany. Obecnie elewacje są uproszczone, ze śladem pierwotnego ukształtowania. Pałac jest w złym stanie: braki w tynku, wnętrze przebudowane.

W pobliżu pałacu neogotyckiego przy murze okalającym teren parku znajduje się kaplica, która została zakupiona przez Hildebrandta w Anglii i przeniesiona na teren parku w Śliwnie. Obiekt w stylu neogotyckim, z przełomu XIX i XX. Budowla z czerwonej cegły, ośmioboczna, dach w kształcie wieżyczki, kryty łupkiem. Nad wejściem herb Hildebrandtów. We wnętrzu sklepienie krzyżowo-żebrowe, pod podłogą mieści się krypta rodzinna. Po wojnie zdewastowana: okna wybite, drzwi wyważone, podłoga rozbita. Wymaga remontu. Na płn. - wsch. skraju parku znajduje się romantyczna wieża ceglano - kamienna z poł. XIX w. Położona jest przy murze obok kaplicy. Zbudowana ok. poł. XIX przez Hildebrandta, niedokończona. Murowana podstawa z kamienia polnego, kwadratowa w rzucie. Wyższa część z cegły posiada kształt cylindryczny, z otworami okiennymi. Obecnie zdewastowana, wymaga remontu.

Na planie ośmioboku, pozostałości groty (dawniej wykorzystywanej jako teatr letni). Częściowo zachowało się stare kamienne opłotowanie parku, w którego w płd. części barokowa rzeźba św. Wawrzyńca. Znajduje się przy murze w pd.- zach. części parku. Stoi na murowanym cokole. Została ufundowana przez Hildebrandta. W czasie II wojny światowej była przechowywana przez mieszkańców wsi. Po wojnie ustawiona w poprzednim miejscu. Stan obecny dobry. Na uwagę zasługuje także mur parkowy z kamieni polnych, zbudowany zapewne w XIX.

Po przeciwnej stronie gł. drogi położony jest obszerny zespół zabudowań folwarcznych, w zasadniczej części pochodzący z XIX/XX w. W jego obrębie zachował się dom rządcy z 1 poł. XIX w., kryty dachem naczółkowym. Gorzelnia to budynek z 1921 roku, który wchodzi w skład dawnego folwarku. Zbudowana przez właściciela ziemskiego Hildebrandta. Była jednym z jego najlepiej funkcjonujących i wyposażonych zakładów. Dwukondygnacyjny budynek gorzelni jest murowany i otynkowany. Dwuspadowy dach pokryty jest papą. Od 1970 gorzelnia przestała funkcjonować na skutek przeniesienia urządzeń i sprzętu do innych zakładów. Stan obecny zły. Budynek przebudowany i przystosowany do pełnienia funkcji magazynu.

Kuźnia dworska to budynek, który wchodzi w skład zabudowań folwarcznych. Zbudowana została w drugiej połowie XIX przez ówczesnego właściciela folwarku Hildebrandta. Kuźnia leży w centrum folwarku, który znajduje się naprzeciwko pozostałości parku dworskiego przy drodze z Dusznik do Trzcianki. Jest to budynek murowany, otynkowany, jednokondygnacyjny. Dwuspadowy dach pokryty jest eternitem. Z dawnych urządzeń zachował się tylko oryginalny kowalski piec miechowy. Stan dość dobry.

Zbiory prywatne rodziny Jaroszyków.

Rodzina Jaroszyków osiedliła się na terenie Śliwna w II poł. XVIII. W 1880 .Franciszek Jaroszyk prowadził wypożyczalnię zbiorów bibliotecznych rodziny Niegolewskich. W zbiorach rodziny Jaroszyków zachowały się pochodzące z II poł. XIX naczynia drewniane służące do odmierzania produktów sypkich - macka i szewlik. W czasie II wojny światowej rodzina przeniosła się na tereny Lubelszczyzny. W 1945 powróciła do Śliwna. W latach 60-tych Walenty Jaroszyk rozpoczął pisanie kroniki rodzinnej, którą ukończył w 1975. Rodzina wielokrotnie nagradzana była za prawdziwie patriotyczną postawę, świadczą o tym dyplomy, które w formie załączników znajdują się we wspomnianej kronice. Zawiera ona także spis legend, ważnych wydarzeń rodzinnych, zbiór gazet z przełomu XIX i XX, kilka zdjęć archiwalnych. Obecnie kronika znajduje się w domu państwa Jaroszyków - Śliwno 18. Tuż przy gospodarstwie znajduje się figura Matki Boskiej. Jest umieszczona w murowanej oszklonej, pomalowanej na biało kapliczce. Pod figurą napis: Na pamiątkę niedoli Narodu Polskiego 1914-1915. Figura została wygrana na loterii Komitetu Niesienia Pomocy w Królestwie Polskim. Postawiona przez Walentego Jaroszyka. W czasie II wojny zniszczona. Odbudowana w 1960. Obecnie jest w b. dobrym stanie.