Terespotockie

Osada założona została w 1770 roku przez Wojciecha Opalińskiego. Pełna nazwa miejscowości brzmiała Terespotockie Olędry, co związane było z procesem zakładania osad na zasadach prawa holenderskiego. Nazwa pochodzi od imienia i nazwiska Teresy z Potockich, żony założyciela wsi. Aktualna nazwa obowiązuje od 1902 roku.

W Terespotockich osiedlani byli zarówno polscy chłopi jak i niemieccy. Na początku należeli oni do katolickiego kościoła w Opalenicy. W późniejszym okresie, kiedy w Grodzisku ponownie powołano do istnienia kościół ewangelicki, ewangelicy należeli właśnie do niego. Dwadzieścia lat po lokacji, czyli około roku 1790 wieś liczyła 22 domostwa zamieszkiwane przez 178 osoby. Po pierwszej wojnie światowej miejscowość rozrosła się do 49 budynków mieszkalnych i liczyła 345 mieszkańców, z których aż 340 uważało się za Polaków.

Nie były to tylko słowne deklaracje, ponieważ właśnie tutaj powstał pierwszy pomnik niepodległości w całym Księstwie Poznańskiem. Była to inicjatywa nauczyciela pana Łukaszewicza, który zjednoczył wokół tej idei stowarzyszenie młodzieży i wielu mieszkańców. Pomnik został poświęcony 23 października 1921 roku przez prob. Chudzińskiego z Opalenicy. Był to obelisk wznoszący się na wysokim cokole, w sumie na 3 metry wysoki. Na obelisku z jednej strony widniał biały Orzeł na czerwonym polu, z drugiej napis: Naszym bohaterom cześć!. Pomnik został zniszczony w czasie okupacji hitlerowskiej. W połowie lat 90 - tych powołano do życia Społeczny Komitet Odbudowy Pomnika na czele z ówczesnym sołtysem - Pawłem Krusińskim. Dzięki zaangażowaniu wielu ludzi i lokalnych firm udało się odtworzyć pomnik w zbliżonym kształcie do pierwowzoru. Odsłonięcie odbudowanego pomnika odbyło się 12 czerwca 1999 roku.